یاد گرفتن الفبای زبان روسی بسیار آسان است. یاد گرفتن الفبای این زبان اولین گام در یادگیری زبان روسی است. حتی اگر هدف شما یادگیری زبان روسی نباشد و قصد شما فقط سفر باشد، یاد گرفتن الفبای این زبان کمک شایانی به شما در مکان‌یابی و خرید می‌کند.

   گرچه یادگیری الفبای یک زبان جدید در وهله‌ اول ممکن است مشکل به نظر برسد؛ ولی آن‌چنان هم مشکل نیست. در حقیقت، بهترین ویژگی زبان روسی این است که هر کدام از حروف (در اکثر موارد) مانند شکل نوشتاری‌شان خوانده می‌شوند.

   بر خلاف زبان فارسی که در برخی کلمات شکل خوانداری با شکل نوشتاری آن تفاوت دارد، این مشکل در زبان روسی به چشم نمی‌خورد یا بسیار نادر است.

   علاوه بر این، در زبان فارسی برای صدای «ت» دو شکل «ت» و «ط»، برای صدای «س» سه شکل «ث»، «س» و «ص»، و برای صدای «ز» چهار شکل «ذ»، «ز»، «ض» و «ظ» به کار برده می‌شود؛ ولی در زبان روسی شاهد رابطه‌ی یک‌به‌یک بین صدا و شکل حروف هستیم.

   اختصاص ترکیب دو حرف برای یک صدا را می‌توانیم در زبان انگلیسی مشاهده کنیم؛ مثلاً برای صداهای «ش» و «چ» از دو حرف کمک گرفته می‌شود، ولی این نکته در مورد زبان روسی صادق نیست.

   زبان روسی از رسم‌الخط سیریلیک استفاده می‌کند. الفبای سیریلیک در قرن‌های نهم و دهم میلادی به دست دو برادر الهی‌دان و مبلغ مسیحی، سیریل و متودی (885-815)، و شاگردان آنها گسترش و رسمیت پیدا کرده است.

   این دو برادر در قرن نهم میلادی به فرمان امپراتور روم شرقی، میخاییل سوم، به سرزمین‌های موراویای بزرگ (واقع در کشورهای امروزی اسلواکی، لهستان، جمهوری چک، مجارستان و صربستان) فرستاده شدند تا مبلغ دین مسیحیت باشند.

   چون زبان مردم این مناطق به‌آسانی با الفباهای لاتین و یونانی به نگارش درنمی‌آمد، این دو برادر تصمیم گرفتند رسم‌الخط جدیدی اختراع کنند تا مردم اسلاو بتوانند از کتاب‌های دینی بهره ببرند. آن دو رسم‌الخط جدید را «الفبای گلاگولیتی» نام نهادند.

   بعد از مرگ این دو برادر، رسم‌الخط گلاگولیتی هم از بین رفت. بعدها در سال 893 میلادی و در امپراتوری نخست بلغارستان، با کمی دست‌کاری و تغییر (ترکیب حروف یونانی و گلاگولیتی)، به رسم‌الخط رسمی این امپراتوری تبدیل گشت. این الفبای جدید به افتخار دو برادر به نام «الفبای سیریلیک» شهرت پیدا کرد.

   الفبای سیریلیک در ابتدا 44 حرف داشت که بسیاری از آنها امروزه استفاده نمی‌شود. تزار پتر بزرگ بنا به دلایل ضدمذهبی و به‌منظور جدایی دین از سیاست، با تغییر در الفبای سیریلیک و با هدف نوین کردن آن، دستور به حذف 9 حرف و همه‌ی علامت‌های حرکت‌گذاری داد.

   در سال 1783 و به پیشنهاد شاهزاده داشکووا، رییس آکادمی علوم روسیه و دوست صمیمی کاترین بزرگ، به‌جای دو حرف io، مصوت‌مرکب ё وارد الفبای روسی شد. بعد از انقلاب 1917 روسیه نیز، بلشویک‌ها شکل سه حرف را تغییر دادند.

   پس از همه تغییرات و چکش‌کاری‌هایی که بر سر الفبای روسی آمده است، امروزه این الفبا دارای 33 حرف است: 11 حرف مصوت، 20 حرف صامت و 2 حرف بدون صدا.

حروف مصوت

1. حرف А: А همانند الفبای لاتین اولین حرف زبان روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت а نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ا» در کلمات «اسب» و «آب» است.
2. حرف Е: Е ششمین حرف زبان روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت е نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «یه» در کلمه‌ «یکان» است.
3. حرف Ё: Ё هفتمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت ё نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «یو» در کلمه «یورو» است.
4. حرف И: И دهمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت и نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ای» در کلمه «بازی» است.
5. حرف Й: Й یازدهمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت й نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ی» در کلمه «یاس» است.
6. حرف О: О شانزدهمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت о نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ـُ یا و» در کلمه «خورشید» است.
7. حرف У: У بیست‌ویکمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت у نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «او» در کلمه «چوب» است.
8. حرف Ы: Ы بیست‌ونهمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت ы نوشته می‌شود. صدایی مانند صدای «ای» کوتاه در فارسی دارد.
9. حرف Э: Э سی‌ویکمین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت э نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ـِ» در کلمه «اِسم» است.
10. حرف Ю: Ю سی‌ودومین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت ю نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «یو» در کلمه «یونان» است.
11. حرف Я: Я آخرین حرف الفبای روسی است و شکل کوچک آن به‌صورت я نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «یا» در کلمه «یار» است.

حروف صامت

1. حرف Б: Б اولین حرف بی‌صدا و دومین حرف در بین سی‌وسه حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت б نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ب» در کلمه «باران» است.
2. حرف В: В سومین حرف الفبای روسی است و بر خلاف شکل لاتین آن، صدای این حرف مانند صدای «و» در کلمه «وزن» تلفظ می‌شود. شکل کوچک این حرف به‌صورت в نوشته می‌شود.
3. حرف Г: Г چهارمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت г نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «گ» در کلمه «گندم» است.
4. حرف Д: Д پنجمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت д نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «т» در کلمه «دانه» است.
5. حرف Ж: Ж هشتمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت ж نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ژ» در کلمه «ژاله» است.
6. حرف З: З نهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت з نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ز» در کلمه «زمان» است.
7. حرف К: К دوازدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت к نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ک» در کلمه «کار» است.
8. حرف Л: Л سیزدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت л نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ل» در کلمه «لاله» است.
9. حرف М: М چهاردهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت м نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «م» در کلمه «مادر» است.
10. حرف Н: Н پانزدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت н نوشته می‌شود. برخلاف زبان انگلیسی، صدای آن مانند صدای «ن» در کلمه «نان» است.
11. حرف П: П هفدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت п نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «پ» در کلمه «پرنده» است.
12. حرف Р: Р هجدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت р نوشته می‌شود. بر خلاف زبان انگلیسی، صدای آن مانند صدای «ر» در کلمه «روان» است.
13. حرف С: С نوزدهمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت с نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «س» در کلمه «سرد» است.
14. حرف Т: Т بیستمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت т نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ت» در کلمه «ترانه» است.
15. حرف Ф: Ф بیست‌ودومین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت  фنوشته می‌شود. همانند الفبای یونانی، صدای آن مانند صدای «ف» در کلمه «فانوس» است.
16. حرف Х: Х بیست‌وسومین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت  хنوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «خ» در کلمه «خانه» است.
17. حرف Ц: Ц بیست‌وچهارمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت ц نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «تس» در کلمه «عطسه» است.
18. حرف Ч: Ч بیست‌وپنجمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت ч نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «چ» در کلمه «چمن» است.
19. حرف Ш: Ш بیست‌وششمین حرف الفبای روسی است. شکل کوچک آن به‌صورت ш نوشته می‌شود. صدای آن مانند صدای «ش» در کلمه «شاه» است.
20. حرف Щ: Щ بیست‌وهفتمین حرف الفبای روسی و آخرین حرف بی‌صدا است. شکل کوچک آن به‌صورت щ نوشته می‌شود. صدای آن مانند یک «ش» کشیده است.

حروف بدون صدا

1. نشانه Б: این حرف به نشانه سخت معروف است و صدایی ندارد، اما می‌توان آن را تا حدودی با حرف «ع» در زبان عربی مشابه دانست. شکل کوچک آن به‌صورت ъ نوشته می‌شود. کاربرد این حرف سخت‌کام کردن حروف قبل از خود است.
2. نشانه Ь: این نشانه هم صدایی از خود ندارد و برای تأکید بر روی حروف بی‌صدا قرار می‌گیرد. این حرف به نشانه نرم هم معروف است. شکل کوچک آن به‌صورت ь نوشته می‌شود. کاربرد این حرف نرم‌کام کردن حروف قبل از خود است.